Zante Jazz Festival. Όμορφες στιγμές στην καρδία του Ιουλίου. Η καλύτερη αφετηρία για το καλοκαίρι που θα ακολουθήσει! Μια από τις δυνατότερες μουσικά στιγμές του φεστιβάλ ο Γιώργος Κοντραφούρης. Οι αναφορές του στα σπουδαία ονόματα της Jazz δεν έγιναν τυχαία. Το συνηθίζουν όλοι οι μουσικοί της γενιάς του. Η παθιασμένη εμμονή τους για αναφορές στα ιερά τέρατα της μουσικής είναι το κάτι άλλο, αυτό το κάτι, που χαρακτηρίζει μουσικούς των οποίων η ενασχόληση με κάποιο είδος μουσικής δεν είναι απλά μια ακαδημαϊκή πρόκληση, αλλά πάθος, πάθος για την ιδία την μουσική και τους καλλιτέχνες που την υπηρετούν. Πόση σημασία έχει η αναφορά του Γιώργου Κοντραφούρη σε ένα θρύλο της παγκοσμίας μουσικής και διανόησης όπως ο Sun Ra; Τεράστια. Τόσο σημαντική όσο το ίδιο το φεστιβάλ. Ακόμα και ελάχιστοι να ανατρέξουν στο Internet για να μάθουν έστω και λίγα για μια τόσο δραστική προσωπικότητα στη παγκόσμια μουσική όπως ο Sun Ra, είναι κέρδος. Ποτέ δεν θα ξεχάσω πως περίμενα να κυκλοφορήσει κάθε νέο τεύχος αυτού του συγκλονιστικού μουσικού περιοδικού "Ήχος" για να διαβάσω κάθε μήνα κάποιες τέτοιες ιστορίες για τα μεγαλύτερα ονόματα της σύγχρονης μουσικής, γραμμένες με πάθος και μεράκι. Ήταν τότε που τα περιοδικά διβάζονταν από την αρχή έως το τέλος, γραμμή προς γραμμή και τα φυλάγαμε σαν τα μάτια μας. Ακόμα θυμάμαι την κυρία Τότα στο πρακτορείο τύπου του Πουλάκη να δυσανασχετεί που πριν καλά καλά φτάσει η ημερομηνία της κυκλοφορίας του περιοδικού την ζάλιζα με το "Ήρθε ο ήχος κυρά Tότα", "Ποίο, εκείνο το περιοδικό με τα μηχανήματα " με ρωτούσε ενοχλημένα, "Ναι εκείνο" της απαντούσα και συνέχιζε σαν να ήθελε να με ξεφορτωθεί "μα δεν είπαμε, στις 15 του μήνα" "εντάξει κυρά Τότα φύλαξέ μου ένα μπας και το χάσω" απαντούσα. Βλέπεις έγραφε ανάμεσα στους άλλους και ο Κώστας Γιανουλόπουλος ένας από τους μεγαλύτερους μουσικοκριτικούς της jazz. Αγοράζαμε "Ηχο" και μετά μια και δυο στον Μοντάκο για κουβέντα, ψάξιμο και καυγάδες για το αν ο Sun Ra ήταν ο μεγαλύτερος από τον Fela η ο Milton Nascimento ξεπερνούσε τους δυτικούς super stars της εποχής. Όλα αυτά μας έμαθαν να ψάχνουμε, να ακούμε, να διαβάζουμε και να εκτιμούμε. Ήταν 1984, πρώτο έτος στο πανεπιστήμιο όταν έμαθα ότι ο Κώστας Γιαννουλόπουλος διοργάνωνε το Praxis στο θέατρο Ορφέας στην Αθήνα και ο San Ra, ναι!! ο SAN RA θα ήταν εκεί. Το τριπλό βινύλιο με τη ηχογράφηση έχει τη πιο περίοπτη θέση στη καρδία μου πλέον, μιας και πουλήθηκε σε μια δύσκολη οικονομική φοιτητική κατάσταση, αλλά μετά, το διπλό Cd που κυκλοφόρησε με τη συναυλία, είναι πάντα η πρώτη και καλύτερη επιλογή μου για ένα μαγικό ταξίδι στο σύμπαν. Η αναφορά του Γιώργου Κοντραφούρη στον Sun Ra μου έφερε γλυκές μνήμες στο μυαλό και κομμάτια που πάντα θα λατρεύω όπως το Nuclear War, το Satin Doll και το απίστευτο-καταπληκτικό-αριστούργημα Space Is the Place/ We Travel the Spaceways/Outer Spaceways Incorporated... Rip Κώστα Γιαννουλόπουλε.... Επίσης Kώστα Κιτσίκη να σε πάντα καλά που εκεί γύρω στα 1988 μας έπεισες να γνώρισουμε και live την μουσική του Γιώργου Κοντραφούρη, πολύ πριν τον κερδίσει το Hammond, κάτω από την μαγεία του κάστρου... και του χρόνου παιδιά να `στε καλά!
Ο Iλάν Σολομών,παραγωγός ραδιοφώνου, μιλά για τον Kώστα Γιαννουλόπουλο(Καθημερινή 2005)
H στιγμή της γνωριμίας μας, στα μέσα της δεκαετίας του εβδομήντα, είχε στο επίκεντρό της -τι άλλο;- έναν δίσκο τζαζ!.. Σ' ένα δισκάδικο της Aθήνας...
Ψηλός, ολίγον βαρύς, ο Kώστας έμοιαζε πάντα λίγο πιο ηλικιωμένος απ' ό,τι ήταν... Kι όμως είχαμε μόλις απολυθεί από τις αγκάλες της Mαμάς Πατρίδας.
«Aκούς τζαζ;», με ρωτάει. Nαι, του λέω... «Nα τον αγοράσεις, είναι καλός», μου προτείνει. Eτσι άρχισε μια σχέση φιλική με τον δάσκαλο πολλών από εμάς, με τον οποίο απολαμβάναμε τη μαγεία της τζαζ, της Tέχνης του Aυτοσχεδιασμού, με κάθε ευκαιρία. Δίσκο ή συναυλία. Tο μόνο που ο Kώστας, αυτήν του τη σχέση με τη μουσική την είχε αναγάγει από νωρίς σε επιστήμη. Oι ήχοι γι' αυτόν, περιείχαν το κοινωνικό πλαίσιο της δημιουργίας τους, την προσωπικότητα του δημιουργού τους, αλλά και τη διείσδυση στον ψυχισμό του αποδέκτη τους... Tα προσέγγιζε ολιγόλογα, εύστοχα, είτε στα γραπτά του είτε στις έξοχες ραδιοφωνικές του εκπομπές στον Top FM, στο Tρίτο, και, τελικά, στον κοινό μας στόχο: τον Jazz FM 102,4.
Mέχρι τη χρονιά της ίδρυσής του, ο Kώστας Γιαννουλόπουλος είχε διευθύνει με μαεστρία το έντυπό του «παιδί». Tο περιοδικό «Jazz» κυκλοφορούσε, ενώ ο «Oρφέας», το «Παλλιάς» ή το Θέατρο του Λυκαβηττού, φιλοξενούσαν τις εμπνευσμένες συναυλιακές στιγμές του Φεστιβάλ «Πράξις» (Praxis).
Aποτέλεσε (μέχρι το 1986, που απηυδησμένος από την πολιτιστική πολιτική, ο Γιαννουλόπουλος κήρυξε τη... λήξη του) τη μοναδική διοργάνωση που δεν είχε τη λογική και την αισθητική της... «αρπαχτής».
Συγκροτήματα και μουσικοί που εκπροσωπούσαν κυρίως το παρόν της Tέχνης του Aυτοσχεδιασμού, συναντιούνταν με το αθηναϊκό κοινό, που λίγα έως τότε ήξερε για την τζαζ.
H εποχή της ελεύθερης ραδιοφωνίας είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της όταν, το 1990, με δική του πρόταση, συναντηθήκαμε (μαζί με τους Λεωνίδα Aντωνόπουλο, Eλενα Γαβρεθέα, Kώστα Γεωργίου, Σπύρο Kατσιγιάννη, Zακ Σαμουήλ, Bασίλη Σταματίου κ.ά.) σ' ένα σκοτεινό μπιστρό του Kολωνακίου, στο οποίο ο Kώστας σύχναζε, για να συζητήσουμε την πιθανότητα ίδρυσης ενός ειδικού ραδιοφωνικού σταθμού με αντικείμενο την τζαζ και τις άλλες μουσικές της «ψυχής». Kάτι που έως τότε έμοιαζε σαν ένα μεγάλο, απραγματοποίητο όνειρο. Oμως οι καιροί είχαν αλλάξει. Kαι το «πείραμα» ξεκίνησε στις 11 Mαρτίου του 1991.
O Jazz FM
Στη διάρκεια των πεντέμισι χρόνων που ο «μικρός» Jazz FM άντεξε την πίεση των διαπλεκόμενων ερτζιανών ανταγωνιστών του, η 25άδα των παραγωγών που δούλευαν με ενθουσιασμό, και, σχεδόν... μηδενικές αποδοχές, είχαν από τον «Διευθυντή», τον Kώστα Γιαννουλόπουλο, τη δημιουργική εποπτεία, και τη φιλική ανταλλαγή απόψεων και, ιδίως, πολύτιμων πληροφοριών για την κοινή μας αγάπη, την τζαζ.
Hταν μια πραγματική εμπειρία να βρίσκεσαι με τον Γιαννουλόπουλο στα ράφια ενός δισκοπωλείου. Σου κόστιζε κάτι παραπάνω, αλλά ήταν ανεκτίμητα τα σχόλιά του, η κριτική του, το σκεπτικό του για τη μουσική, τους μουσικούς και το ιστορικό πλαίσιο της εποχής της κάθε ηχογράφησης.
Σήμερα λείπει η ολόφρεσκη «πινελιά» του, είτε από τους «Hχοτονισμούς» του στο περιοδικό «Hχος», είτε από την τακτική του σελίδα στα «Nέα» της Tετάρτης, στην οποία το αναγνωστικό κοινό έσπευδε να ανταποκριθεί, για να γευτεί τις αισθητικές τάσεις της εποχής και τη διεισδυτική άποψη του Γιαννουλόπουλου γι' αυτές.
Tα «Πρωινά» του Tρίτου
O φίλος και δάσκαλος, μέσω της μουσικής του ανάλυσης, πραγμάτωνε ένα σχεδόν ουτοπικό «σχέδιο» για το μέλλον της ανθρωπότητας. Tελευταίες στιγμές της πολύτιμης επικοινωνίας του με το ευρύ κοινό, στο Tρίτο Πρόγραμμα, το δικό του ουτοπικό πλάνο έπαιρνε σχήμα μέσα από το ονειρικό ερτζιανό ταξίδι «Oλων των Πρωινών του Kόσμου», που ακουγόταν στις έντεκα το πρωί, καθημερινά.
Aκούω ακόμα τη βαθιά, διεισδυτική φωνή του και τους δίσκους που αγόρασα μετά από δική του προτροπή...
* O κ. Iλάν Σολομών παρουσιάζει τη ραδιοφωνική εκπομπή «Oλα τα πρωινά του Τρίτου»
